بازتاب معراج پیامبر(ص) در شعر فارسی از آغاز تا پایان قرن هشتم

سخن گفتن در مورد عروج آسمانی آخرین سفیر الهی، اگرچه محال نیست، امّا بس مشکل می نماید، سفری که در جهانی فراتر از زمان و مکان اتفاق افتاده است. معراج داستان سفر انسان به عالم ملکوت است. انسانی که شاه بیت غزل آفرینش است و آفریدگار هستی پس از خلقتش خود را با صفت احسن الخالقین ستود. موجودی شگفت انگیز و دو بُعدی، از سویی آسمانی و از دیگر سو زمینی و پیوسته درصدد بازگشت به خاستگاه اصلی خویش، زیرا مرغ باغ ملکوت است نه از عالم خاک. شاعران فارسی زبان که به موضوع معراج توجه ویژه کرده اند. آنها با بهره گیری از قریحه سرشار، استعداد، درک و باورهای دینی خود و با تأثیرپذیری از قرآن کریم، اعتقادات خردپسندانه و اندیشه های متعالی خویش را در زمینه معراج در قالب اشعاری دلنشین و جاودانه ارائه نموده اند. برآنیم تا در این مقاله به منظور آشنایی بیشتر با افکار، عقاید و بینش گویندگان فارسی زبان درباره این معجزه الهی، جلوه هایی از تأثیرات گوناگون معراج را بر شعر فارسی نشان دهیم.